Οργή για την καθυστέρηση του 112 – Στο επίκεντρο των επικρίσεων ο κυβερνήτης της Βαλένθια – Είχε δώσει συνέντευξη Τύπου πριν την καταστροφή, δίνοντας εντελώς λάθος πληροφορίες περί μείωσης της έντασης του φαινομένου
Καθώς τα σωστικά συνεργεία και οι κάτοικοι της Βαλένθια ψάχνουν στις λάσπες, τους σωρούς αυτοκινήτων και χαλασμάτων τους ανθρώπους που αγνοούνται, η οργή εναντίον των κρατικών αρχών περισσεύει. Ο αριθμός των 95 νεκρών αναμένεται ότι θα μεγαλώσει κι άλλο, πλησιάζοντας τη χειρότερη καταστροφή που έχει δει η Ισπανία από πλημμύρα- τα 87 θύματα των πλημμυρών του 1996 στα Πυρηναία. Και στην Ισπανία, το blame game έχει ξεκινήσει για μια καταστροφή που ενδεχομένως να είχε μικρότερη έκταση, εάν είχε διαφορετική διαχείριση. Στο επίκεντρο, βρίσκεται ο κυβερνήτης της Βαλένθια, Κάρλος Μαζόν, ως ο κύριος υπεύθυνος της απουσίας οποιουδήποτε μηχανισμού πρόληψης ή διάσωσης…
Η οργή στρέφεται εναντίον της τοπικής κυβέρνησης της Βαλένθια. Κι αυτό γιατί η τοπική κυβέρνηση έχει την αρμοδιότητα αλλά και την απόλυτη ευθύνη να συντονίσει τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης στις περιοχές που πλήττονται. Αντί να το κάνει αυτό, ωστόσο, έστειλε ένα μήνυμα μέσω του συστήματος 112 της Ισπανίας στις 8:12 το βράδυ, 8 ώρες αφού είχαν ξεκινήσει οι πλημμύρες και 10 ώρες μετά την προειδοποίηση για «ακραίο κίνδυνο» της εθνικής μετεωρολογικής υπηρεσίας της Ισπανίας, ΑΕΜΕΤ.
«Το μέγεθος της τραγωδίας εγείρει αμφιβολίες για το αν ο πληθυσμός προειδοποιήθηκε πολύ αργά: Η Πολιτική Προστασία έστειλε ειδοποιήσεις όταν υπήρχαν ήδη πλημμυρισμένες πόλεις», έγραφε ένας τίτλος στην ιστοσελίδα της εφημερίδας El Mundo. Όπως συνεχίζει η εφημερίδα, «εκατοντάδες άνθρωποι εγκλωβίστηκαν καθ- όλη τη διάρκεια της νύχτας από την Τρίτη προς την Τετάρτη σε βιομηχανικές περιοχές και σε δρόμους, επειδή οι δρόμοι ήταν ήδη αποκομμένοι και η πρόσβαση είχε διακοπεί».
Όχι ότι και η ΑΕΜΕΤ μένει στο απυρόβλητο. Ισπανοί στα κοινωνικά δίκτυα λένε πως οι μετεωρολόγοι υποτίμησαν το φαινόμενο καθώς δεν περίμεναν ότι θα λάβει αυτή την έκταση και δεν έδωσαν στο κοινό να καταλάβει ότι βρισκόταν σε ακραίο κίνδυνο. Βέβαια, όπως λέει και ο καθηγητής του βρετανικού πανεπιστημίου The Open, Δρ. Κέβιν Κόλινς, «παρά το γεγονός ότι εκδόθηκαν προειδοποιήσεις για τη νοτιοανατολική Ισπανία, η κλίμακα και η ένταση της βροχόπτωσης μας δείχνει ότι οι προειδοποιήσεις αυτές προσφέρουν ελάχιστα περιθώρια αποφυγής των άμεσων καταστροφικών ζημιών. Για να είναι αποτελεσματικές, οι προειδοποιήσεις απαιτούν από τους ανθρώπους να έχουν τρόπους διαχείρισης της αμεσότητας της κρίσης, αλλά το συγκεκριμένο γεγονός υπερκέρασε τόσο τις υπάρχουσες αγροτικές και αστικές υποδομές όσο και τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης».
Πολλοί είναι αυτοί που κατηγορούν την υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας για αρχή αντίδραση καθώς όπως λένε δεν εξέδωσε συναγερμό παρά στις 20:15 (τοπική ώρα) και ενώ οι πλημμύρες είχαν ήδη προκαλέσει καταστροφές.
«Το μέγεθος της τραγωδίας εγείρει ερωτήματα για το αν ο πληθυσμός ειδοποιήθηκε όταν ήδη ήταν πολύ αργά: Η Πολιτική Προστασία έστειλε ειδοποιήσεις όταν υπήρχαν ήδη πλημμυρισμένες πόλεις», αναφέρεται σε τίτλο στον ιστότοπο της εφημερίδας El Mundo.
«Εκατοντάδες άνθρωποι εγκλωβίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας από την Τρίτη προς την Τετάρτη σε βιομηχανικές περιοχές και σε δρόμους, επειδή οι δρόμοι ήταν ήδη κομμένοι και δεν υπήρχε πρόσβαση».
Η συζήτηση στα social media επίσης είναι προσανατολισμένη στις ευθύνες των αρχών τόσο της κεντρικής κυβέρνησης όσο και τον τοπικών κυβερνήσεων.
«Ο χειρισμός αυτού που συνέβη στη Βαλένθια ήταν αμελής και ανεύθυνος», έγραψε, όπως αναφέρει το BBC, η Isabel Díaz, δικηγόρος. «Άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της ανικανότητας των υπευθύνων».
«Άχρηστη» η αρμόδια υπηρεσία
Εκτός όμως από το ζήτημα της αντιμετώπισης του έκτακτου φαινομένου, υπάρχει αγανάκτηση για το γεγονός ότι δεν υπήρξαν προληπτικά μέτρα για έντονα φαινόμενα, απεναντίας υπηρεσίες που θα μπορούσαν να είναι σωτήριες καταργήθηκαν λόγω κόστους.
Ο πρόεδρος της περιφέρειας της Βαλένθια, ο συντηρητικός Carlos Mazón, αναγκάστηκε να υπερασπιστεί την απόφασή του να καταργήσει τη Μονάδα Έκτακτης Ανάγκης της Βαλένθια (UVE) με την αιτιολογία ότι ήταν αναποτελεσματική.
Η UVE δημιουργήθηκε από την προηγούμενη, αριστερή τοπική κυβέρνηση, προκειμένου να ανταποκρίνεται σε έκτακτες ανάγκες που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες, όπως πλημμύρες ή πυρκαγιές. Με την ανάληψη των καθηκόντων του πέρυσι, ο Mazón την ξεφορτώθηκε αμέσως, με το Λαϊκό Κόμμα (σσ στο οποίο ανήκει) να χαρακτηρίζει την υπηρεσία ως «μια σκοτεινή οργάνωση».
Σε ανακοίνωσή του, το συνδικάτο Intersindical επιτέθηκε στην απόφαση, λέγοντας ότι «δίνοντας προτεραιότητα στα βραχυπρόθεσμα συμφέροντα, συμβάλλουν στην περιβαλλοντική παρακμή και επιδεινώνουν τις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων».
Ο Καταλανός εθνικιστής πολιτικός Gabriel Rufián επέκρινε επίσης την κατάργηση της UVE, λέγοντας ότι ο Mazón ήταν «υπερήφανος» για τη διάλυση της υπηρεσίας.
Η περιφερειακή κυβέρνηση της Βαλένθια απάντησε λέγοντας ότι η UVE «ήταν ένας ακόμη φανταστικός οργανισμός, με μηδέν πυροσβέστες, μηδέν υλικά και μηδενική αποτελεσματικότητα».
Ο κυβερνήτης της Βαλένθια βρίσκεται επίσης στο στόχαστρο καθώς δήλωσε στα ΜΜΕ την Τρίτη ότι η έντονη βροχόπτωση αναμένεται να υποχωρήσει από τις στις 18:00 (τοπική ώρα).
Ωστόσο αυτό που συνέβη ήταν το ακριβώς αντίθετο, με τις βροχοπτώσεις να σπέρνουν τον όλεθρο σε μεγάλο μέρος της περιοχής.
Εκπρόσωποι των τοπικών αρχών κατηγορούν επίσης την κεντρική διοίκηση. Ο Andreu Salom, δήμαρχος της L’Alcúldia, δήλωσε ότι αισθάνεται «εγκατάλειψη και απόλυτη αδυναμία».
«Ως δήμαρχος, κανείς δεν με ενημέρωσε για τον κίνδυνο ο ποταμός Magre να υπερχειλίσει», είπε. «Έχει γεμίσει την πόλη με νερό, λάσπη και συντρίμμια».
Η μεσογειακή απόδειξη της κλιματικής αλλαγής
Ο Mazón επέμεινε ότι οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ήταν σε επιφυλακή από τη Δευτέρα και μετά και ότι το καιρικό φαινόμενο ήταν τόσο ακραίο που ήταν δύσκολο να γνωρίζει κανείς τι ακριβώς να συμβουλεύσει τους κατοίκους της Βαλένθια.
«Οι ειδικοί μίλησαν για μια απολύτως πρωτοφανή κατάσταση», είπε, επικαλούμενος την «ακραία φύση των καιρικών φαινομένων».
Ακτιβιστές στην Ισπανία επισημαίνουν ότι απαιτείται ταχύτερη και έντονη δράση για να περιοριστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που όπως λένε προκάλεσε τις πλημμύρες.
Η Eva Saldaña, εκτελεστική διευθύντρια της Greenpeace Ισπανίας, δήλωσε ότι «η κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν είναι μια αφηρημένη έννοια, αλλά μια πραγματικότητα που επηρεάζει τις ζωές μας και η οποία, σε αυτή την περίπτωση, αφαιρεί ζωές».
Ο Jorge Olcina, κλιματολόγος από το Πανεπιστήμιο του Αλικάντε και συν-συγγραφέας πρόσφατης έκθεσης για την κλιματική αλλαγή στην Ισπανία, δήλωσε στο ραδιόφωνο Cadena Ser ότι οι πρόσφατες πλημμύρες ήταν η «μεσογειακή απόδειξη της κλιματικής αλλαγής», η οποία, όπως εξήγησε, «αλλάζει τον τρόπο που βρέχει».
Τόνισε επίσης ότι οι προειδοποιήσεις που εκδόθηκαν από την εθνική μετεωρολογική υπηρεσία θα έπρεπε να είναι αρκετές για να κρατήσουν τους ανθρώπους μέσα στα σπίτια τους και μακριά από τον κίνδυνο, αλλά ότι «οι άνθρωποι θέλουν να ζουν μια κανονική ζωή ακόμη και όταν υπάρχει κόκκινος συναγερμός».
Με πληροφορίες από το BBC